කතන්දරකාරයා කඩේ ගිය හැටි

මේ කාලේ ලංකාවේ භාවිතය අනුව කඩේ යනවා ය කියන වචනයට ඇත්තේ අපි පොඩි කාලයේ දැන සිටි තේරුම නොවේ.

අපේ පොඩි කාලයේ කඩේ යෑම යනු ඇත්තටම සල්ලි සහ මල්ලක් අරං කඩේ යෑම විය. මල්ලක් උවමනා වුනේ සිලි-සිලි බැග් නොතිබුණු නිසා සහ පසුව ශත පනහක් බේරා ගැණීමට අවශ්‍ය වූ නිසාය. අපේ අම්ම ලා සින්තා වැල් වලින් බෑග් වියූයේ ද මේ කඩේ යාම සඳහාය.

අද කඩේ යාම යනුවෙන් අදහස් වෙන්නේ වෙනත් අයෙකු ගේ අවශ්‍යතාවයන් මත පෙනී සිටිම යන්නයි. විශේෂයෙන් ම දේශපාලකයෙකු වෙනුවෙන් පෙනී සිටින කලාකරුවන් හැඳින්වීමට මේ ප්‍රකාශය යොදා ගැනේ.

මේ පද පෙරලිය වුනේ කවදාදැයි මට හරියටම කිව නොහැක. ලූෂන් බුලත්සිංහල ගේ "තාරාවෝ ඉගිල යති" වේදිකා නාට්‍යයේ අඩංගු, රොඩ්නි වර්ණකුල ගයන "කඩේට පලයං චෑන් වූන්" යන ජනප්‍රිය ගීතය මේ කඩේ යෑම යන පදය ජනප්‍රිය කරන්නට උපකාරී වූවා විය හැක.

මා අවසාන වරට ලූෂන් ව දුටුවේ වසර 2000 දී පමණ වේදිකා ප්‍රසංගයක දී ඉහත නාට්‍යයේම එන "පුරුෂ භාවයයි අපේ" යන ගීතය ගායනා කරද්දී වන අතර ඊට පෙර මා ඔහු දුටුවේ 1994 ජනාධිපතිවරණ සමයේ කලාකරුවන් විසින් ඡන්ද අපේක්‍ෂිකාවකට සහය පලකිරීම සඳහා නුගේගොඩ දී පවත්වන ලද රැස්වීමක දී ය.

රොඩ්නි ව නම් මා අවසාන වරට දුටුවේ ජයලත් මනෝරත්න ගේ සුදුරෙදි හොරු නාට්‍යය බිෂොප් රඟහලේ දී නරඹද්දී බව මගේ මතකයයි.

මා වෙනත් කෙනෙකු වෙනුවෙන් කඩේ ගිය අවස්ථාවක් මගේ මතකයේ නොමැකෙන සේ සඳහන් වී ඇත. පහත දැක්වෙන්නේ ඒ අවස්ථාවේ නාට්‍යමය නිරූපනයකි.

* * * *

කඩේ යාම
=======

"ලොකු පුතේ."

"ඇයි අම්මේ?"

"ලොකු මල්ලිට හොඳටම උණ!"

"ඉතිං?"

"බේත් දුන්නා. එත් බොන්න මොකුත් දෙන්න ඕනෑ. පුතාට බැරිද ආංසිඤ්ඤො ගෙ කඩේට ගිහින් ක්‍රීම් සෝඩා එකක් ගේන්න?"

"හා!"

"මෙන්න හිස් බෝතලෙයි සල්ලියි."

"හා අම්මේ."

වේලාව හවස හයට පමණ ඇත. මද අඳුර මුළු පරිසරයම වසා පැතිරෙයි. බෝතලයක් අතින් රැගෙන වයස අවුරුදු නමයක පමණ කොලුවෙක් දෙවට පාරක් දිගේ කඩිනමින් යනු පෙනේ.

මහපාරට යන කොලුවා වමට හැරි යාර පන්සීයක් පමණ දුරින් පිහිටි ආංසිඤ්ඤො ගේ කඩේට ගොඩවෙයි.

"ක්‍රීම් සෝඩා එකක් දෙන්න."

"ක්‍රීම් සෝඩා ඉවරයි."

දැන් කුමක් කරන්නද එක් වනම හිතාගත නොහැකිව කොලුවා යලිත් පාරට පිවිසෙයි. ඉදිරියට තවත් යාර පන්සීයක් පමණ ගොස් වෙල පසුකර තවත් ඉදිරියට ගියොත් විමලසේන ලා ගේ කඩේ ඇත. නමුත් එතනත් ක්‍රීම් සෝඩා නැතිනම්?

කළ යුතු හොඳම දේ නම් පාරේ ආපසු ගමන් කර චෝක් කටා ගේ කඩය පැත්තට යාම බව කොලුවා තීරණය කරයි. එය කිලෝ මීටරයක පමණ දුරකි.

අවාසනාවට මෙන් චෝක්කටා ගේ කඩය වසා ඇත. එය බොහෝ විට ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ බුකියක ඒජන්සියක් ලෙසින් පමණි.
දැන් අඳුර හැම අතම පැතිර ඇත. පාර අවස නිවෙස් වලින් විසිරෙන්නේ කුප්පි ලාම්පු කණාමැදිරි එලි පමණකි. තවත් ඉදිරියට යාමට කොලුවා තීරණය කරයි.

ඊ ලඟට ඇත්තේ සුදා ල ගේ කඩේ ය.

"ක්‍රීම් සෝඩා එකක් දෙන්න."

"ක්‍රීම් සෝඩා ඉවරයි."

එක්කෝ මුළු ගමේම පොඩි එවුන් ට උණ ගැණී ඇත. නැත්නං, එලිෆන්ට් හවුස් ඒජන්ට් ගේ වෑන් එක මේ පැත්තේ පැමිණ නැත.

අවට අඳුර කොලුවා ගේ හිතට ගෙනෙන්නේ බියකි. කොටින්, නරියන්, ඌරන් නැතත් මේ ඇනෝපිලිස් ලා අවට සරන සමයයි.

ඒ බිය මැඩගෙන කොලුවා ගේ සිතට නැගෙන්නේ උණ රෝගයෙන් පෙලෙන තම සොහොයුරාය. ක්‍රීම් සෝඩා මල්ලී ගේ ප්‍රියතම පානයයි.

සුදා ල ගේ කඩේ සිට තවත් ඉදිරියට ගියහොත් හමුවන්නේ අළුත් කඩේ ය. ඒ දුර මහ දුරක් නොවේ. ඒ අතර මැද පන්සල ද හමුවෙයි. පන්සල් හන්දියේ විදුලි පහන් කණුවක් ද ඇත. නමුත් පන්සල පසුවුණු පසු එළැඹෙන්නේ අඳුරු බිම් කඩකි.

දැන් රාත්‍රී හතට කිට්ටු නිසා අළුත් කඩේ වසා තියෙන්න ට ද, එසේ නොවුනත් එහි ක්‍රීම් සෝඩා නොතිබෙන්නට ද හොඳටම ඉඩ ඇත.

ආපසු හැරි යන්නද? අළුත් කඩේ ටත් ගොස් බලන්නද?

තීරණය ඉතා පැහැදිලිය.

පන්සල පසුකළ පසු කොලුවා පසුපස නොබලා දුවයි. ඔහු අළුත් කඩේ ට ගොඩ වෙන්නේ හති දමමිණි.

"ක්‍රීම් සෝඩා එකක් දෙන්න..."

තවත් විනාඩි පහලොවකට පමණ පසු කොලුවා නිවස ට හැරෙන පාර අසලට එන විට දකින්නේ බියපත් මුහුණින් යුතුව එහි රැඳී සිටින තම අම්මා ය.

කොලුවා ජයග්‍රාහී ලිලාවෙන් ක්‍රීම් සෝඩා බෝතලය ඇය අතට දෙයි.

නිමි.

-කතන්දරකාරයා

ප/ලි
කතන්දරකාරයා රඟපෑ තවත් නාට්‍යමය ජවනිකාවක ඡායාරූපයක් මෙතනින් නරඹන්න.