කාරෙකෙන් ගිය අංකල් ගේ කතන්දරය මෙන්න සුද්ද සිංහලෙන්ම - Keep away from Carbon Monoxide

මං පෙරේදා ලියපු අර ශල්‍යකර්මයකට පස්සේ සිහිය එන මනුස්සයෙක් එතකොට අහල පහල හිටිය ලස්සන ගෑණු කෙනෙක් තමන්ගේ බිරිඳය කියලා දැන ගෙන පුදුමවෙන "ජැක්පොට් එක ඇදුණා - Brownie points to last forever!" කතන්දරය කියවපු පාඨක අංකල් කෙනෙක් මට ඊ-මේලයක් එවලා තියෙනවා.

මේ පාඨක අංකල් ගේ අවධානය යොමුවෙලා තියෙන්නේ මගේ කතන්දරයේ තිබුණු මෙන්න මේ කෑල්ලටයි.

දැන් අපි ජීවත්වෙන හැම වෙලාවකම අවට තියෙන වාතය ආශ්වාස කරනවා නේද?

ඒක නිකම්ම වගේ කෙරෙන නිසාත්,
අර ෂොපින් සෙන්ටර් එකේ ටොයිලට් එකට යද්දී වගේ රුපියල් දහයක් දෙන්න ඕනෑ නැති නිසාත්,
අපිත් ඔහේ හුස්ම ගන්නවා,
පෙනහැල්ල වැඩ කරනවා,
හාට් එක පම්ප් වෙනවා,
ලේ ගමන් කෙරෙනවා,
අපි ජීවත්වෙනවා.

දැන් ඔය අපි ආශ්වාස කරන වාතය අපි අවට නොමිලේම ඇති පදම් තියෙන තාක් කල් අපිට ඒකේ වැදගත්කමක් තේරෙන්නේ නෑ.

ඕක කියවපු අපේ පාඨක අංකල්තුමා තමන් මේ ඊයේ පෙරේදා විඳපු අත්දැකීමක් මට ලියලා එවලා තිබුණා.

මේ කතාව අපි හැමෝටම කවදා හරි දවසක, කවදා හරි වෙලාවක, ඉතා වැදගත් වෙන්න ඉඩ තියෙන නිසා, අද දාන්න හිටිය මගේ විදුහල්පති අංකල් කෙනෙක් ගැන කතාව පසුවට කල් දලා, ඊට වඩා වැදගත් මේ ප්‍රායෝගික වැදගත්කමක් තියෙන කතන්දරේ පලකරන්න හිතුණා.

මෙන්න ඒ කතන්දරේ. අවධානයෙන් කියවන්න.

---

මං පාවිච්චි කරපු වාහනේ, ඒක මට දීල තිබුන නිල වාහනේ, තරමක් පරණ ‍එකක්. කීප දෙනෙක්ම කිව්වත් මේක මාරු කරවගන්න කියල මං ඒකට කැමති වුනේ නැත්තෙ, වාහනේ තිබුන හුරුබුහුටි කම නිසාමයි. ඉගිල්ලෙන්න කියාපු බඩුව.

හැබැයි මේකෙ වීදුරු අරින්න බැහැ. වයින්ඩර් කැඩිල.

වාහනේ රෙපයාර් කරන්නෙ ආයතනයෙ වැඩ පොලෙන්. එයාල කිව්වෙ අලුතින් දොරක් දාන එක ලාබයි කියල. කොහොම කොහොම හරි වැඩේ කෙරුනෙ නෑ. අවශ්‍යතාවක් තිබුනෙත් නෑ. ඒ සී එක වැඩ. රත් වෙන්නෙ නෑ. අවශ්‍ය වෙලාවට දොර ඇරගන්නවා. වීදුරුව පාත් කරන්නම ඕනැ නෑනෙ.

දවසක් මං මේ වාහනේ නුවර යන්න පිටත් වුනා (කොළඹ ඉඳල) රාජකාරියකට. නුවර කිව්වට නුවරට චුට්ටක් එහා. එතනට යා යුතුව තිබුනෙ දවල් එකට.

මං උදේ හතට කලින් ගෙදරින් පිටත්වෙලා පැච් එකක් ගිය ටයර් එකක් තිබුන නිසා කිරිබත්ගොඩ පැත්තෙ ටයර් කඩේකින් ඒ වැඩෙත් කරගෙන ගමන පිටත් වුනා. පැය හයක් තියනවනෙ යන්න. ගමනට පැය තුනහමාරක් විතර තමයි මගේ ඇස්තමේන්තුව. කොළඹ නුවර පාරෙ එච්චර සෙල්ලම් දාන්න බැහැනෙ.

හත හමාරට විතර ආව කෝල් එකක් දවල් එකට නෙවෙයි උදේ එකොළහට විතර එන්න පුළුවන්නම් හොඳයි කියල. පැය තුනකින් එතනට යනව කියන්නෙ කරන්න බැරිම ටාගට් එකකුත් නෙවෙයි. ඒත් උදේට කෑම කාල නොහිටි නිසා හෝටලයක් ළඟ කෑමට නවත්වන්න හිතාගෙන හිටපු ප්ලෑන් එක කැන්සල් කරල දාල ඇදලම ගියා.

ඒත් නිට්ටඹුව පැත්තට යද්දි මාර අමාරුවක් ඇඟට දැනෙනවා. උණ ගැනෙන්නවත් එනවද කියල මට හිතුනා. මට ඒ දවස්වල කවුරුත් කිව්වෙ "උඹ ඇවිදිනව වැඩියි!" කියල. මහන්සිය නිසා උණ ගැනෙන්න වුනත් පුළුවන්.

අපේ හාමිනේත් කිව්වෙ "දැන් ඉස්සර කරපු සෙල්ලම් කරන්න හදන්න එපා! පනහ පැන්න නේද? චෙකප් එකක්වත් කරගන්නෙ නෑ කොච්චර කිව්වත්. ෂුගර් වැඩිද දන්නෙත් නෑ. පහුගිය කාලෙ පොඩ්ඩක් හයි බ්ලඩ් ප්‍රෙෂර් තිබුන නේද? දැන් ළඟදි ඒකවත් චෙක් කළේ නෑනෙ?" අවවාද, අවලාද කෝටියයි.

මටත් දැන් ඔළුවට එන්නෙ මේ භයානක සිතුවිලි. ඊ මේල් එහෙමත් එනවනෙ, -මගදි හාට් ඇටෑක් එකක් වගේ ආවෙත්, අත් දෙක උස්සල කහින්න, කැහැ කැහැ ළඟම ඉස්පිරිතාලෙට යන්න!- යනාදී අවවාද එක්කල.

පපුවෙ වම් පැත්තට අත තියල බැලුව. ඒ පැත්තේ වේදනාවක් නෑ. හුස්ම ගන්න ටිකක් අමාරුයි වගේ. උරහිස් දෙක රිදෙනවා තදින්ම. "මොන මගුලෙ ලෙඩක්ද මන්ද මේක?" මං තනියම කල්පනා කර කර යනවා.

"සමහර විට උණ ගැනෙන්න එනව ඇති. මට විවේකය මදි තමා. ඒත් අද වැඩේටත් ගිහින් ඉවර වෙලා පොඩි රෙස්ට් එකක් ගන්න බැරියැ!"

ශාරීරික අපහසුතාවක් නිසා වැඩක් කැන්සල් කරපු ඉතිහාසයක් මට නෑනෙ. අමාරුව කාගෙනම දැන් මම දිගටම යනවා. ඇස් දෙකත් දැවිල්ලයි. උණ හැදෙනකොට ‍ඔහොම තමයි. වයස වැඩි නිසා, මහන්සි වෙනකොට උණ ගැනෙනව ඇති.

වරකපොල හරියට යද්දිනම් තවත් යන්න බෑ ‍වගේ. මගෙ අයිය කෙනෙක් ඉන්නවා තුල්හිරියෙ. ඕනැ මගුලක් කියල අදනම් ගමන කැන්සල් කරල අයියලාගෙ ගෙදර ගිහින් නිදා ගන්නවා පැයක් විතර කියල හිතාගෙන අඹේපුස්ස හන්දියට ගියා.

මම පුරුද්දක් වශයෙන් නුවර පැත්තට හරි කුරුණෑගල පැත්තට හරි යනවනම්, අඹේපුස්ස හන්දියේදි බුලත්විටක් ගන්නවා. ඒකට විශේෂ හේතුවක් තියනවා.

කොළඹ පැත්තෙත්, අපේ ගමෙත් බුලත්විට කනකොට පාවිච්චි කරන්නෙ සිංහල දුංකල. ඒත් නුවර, කුරුණෑගල පැතිවල බුලත් විට හදන්නෙ රට දුංකල නැත්තං පැණි දුංකල දාල. ඒක මට අල්ලන්නෙ නෑ.

ඉතින් අඹේපුස්ස හන්දියෙ නවත්තලා වාහනෙන් බැස්සා. අප්පට සිරි බොල කකුල් දෙක වලංගු නෑ හිටගන්න.

"මේ මොන මගුලක්ද? මට අහවල් එකක් වෙන්න එනවද මන්ද?"

ඒත් ටිකක් වෙලා යද්දි ඒක හරි ගියා. හිමින් සැරේ කඩේට ගිහින් බුලත්විට දෙකක් අරගෙන සාක්කුවෙ දාගත්ත. ඊට පස්සෙ ආපහු නැගල වාහනේ ඉඳගන්නකොට අපහසුතාව අඩුයි. ඒ නිසා, ගමන කැන්සල් කරන්න ගහපු ප්ලෑන් එක කැන්සල් කරල නුවර යන්න තීරණය කළා.

කෑගල්ල කිට්ටුවදි, මාවනැල්ල හරියෙදි, කඩුගන්නාව කන්ද මැදදි, චුට්ටක් විතර නවත්තගෙන විවේක ගත්තා වාහනේ ඉඳගෙනම ඒ සී එකත් දාගෙන. "දැන් තව පොඩ්ඩයිනෙ. ඔන්න ඔහෙ යං!" කියල ඇද්ද.

මළ කෙලියයි වුනේ!

පොල්ගහමුල හන්දිය පේන නොපෙනෙන තැනකදි එක පාරටම කටස් ගාල සද්දයක් ආව. මෙන්න බොලේ වම් පැත්තෙ සයිඩ් කන්නාඩිය නෑ! ‍

පාර අයිනෙ නවත්තලා තිබුන බට්ට ලොරියක ඇතිල්ලීගන මං ගිහින් තියෙන්නෙ. නින්ද ගියාද, සිහි නැති වුනාද කියන්න තේරෙන්නෙ නෑ.

මං දඩස් ගාල වාහනේ නැවැත්තුවා පාර අයිනට කරල.

"මට මහ පාරෙ මැරෙන්න වෙයිද? හාට් ඇටෑක් එකක් එන්න හදනව වෙන්න ඇති. මං එච්චර පව් කාරයෙක්ද? ඉස්පිරිතාලෙකට යා ගන්න බැරි වෙයිද?"

ඔන්න එතකොටම ටෙල්ෆෝන් එක රිං වුනා. ඉයර් ‍ෆෝන් එක ගහගෙන තමයි මං වාහන එළවන්නෙ. ටක් ගාල කෝල් එක ගත්ත.

"ඔයා කොයි හරියෙද? මං ලීව් එකක් දාල ගෙදර ආව!"

මේව ටෙලිපතිද චිත්ත ධර්ම විද්‍යාවද මොනවද මන් දන්නෙ නෑ. මං අමාරුවෙන් උත්තර දුන්නා.

"මං පොල්ගහමුල හරියෙ. වාහනේ පොඩ්ඩක් හැපුනා. මට චුට්ටක් අමාරුයි වගේ. පොඩ්ඩක් නැවතිලා ඉඳල යන්නං"

"කලබල වෙන්න එපා, ඔහොම චුට්ටක් ඉන්න, මං කාට හරි කියන්නං"

කෝල් එක කට්. මං ඒ පාර ගත්ත කෝල් එකක් නුවර මං යන්න බලාපොරොත්තුවෙන් හිටිය තැනට. එයා මගේ හොඳ මිත්‍රයෙක්.

"මචං මං මේ එන ගමන්, දැන් පොල්ගහමුල. කාර් එක පොඩ්ඩක් ඇක්සිටන්ට් වුනා. මට අසනීපයි ‍වගේ. පොඩ්ඩක් වරෙංකො මෙහෙට"

"හා හරි මේ දැන් එනව. ‍ඔහොමම ඉන්න"

දැන් මට වාහනේ දොර ඇරගන්න තරම් වත් අත පය වලංගු නැති ගානයි. කවුරුද කෙනෙක් ඇවිත් දොර ඇරල කතා කළා. මට වතුර පෙව්වා. ඉස්පිරිතාලෙට යන්න කතා කළා.

එතනින් පස්සෙ හැම දෙයක්ම ඉතා වේගයෙන් සිද්ද වුනා.

ඒ වෙනකොට මේ සිද්දිය මගේ සියළුම නෑදෑ හිතවතුන් වෙතට දැනුම් දීල ඉවරයි. පේරාදෙණිය ඉස්පිරිතාලෙදි මාව පරීක්ෂා කරල කිව්වෙ කිසිම රෝගයක් නෑ කියල. පැය තුනකට විතර පස්සෙ මගේ කැමැත්තෙන් ටිකට් කප්පවාගෙන ඉස්පිරිතාලෙන් එළියට බැස්සා.

දැන් ඒ වාහනේම ආපහු ගෙදර යන්න මගෙ කල්පනාව. අර අපහසුතාව උරහිස් වේදනාව ඇස් දැවිල්ල මොකවත්ම දැන් නෑ. මාව බලන්න ආපු එකසිය ගණනක් අය අතර මල්ලිලා දෙන්නත් හිටියා. චූටි මල්ලිට වාහනේ එළවන්න කියල, මමත් අනිත් මල්ලිත් වාහනේට නැගල එන්න සූදානම් වුනා.

ඉස්පිරිතාලෙ ඉඳල ගලහ හන්දිය පහු කරනකොට අපි තුන්දෙනාටම ඇස් දැවිල්ල ආවා.

මට තේරුනා වැඩේ. කාර් එක ඇතුළට එක්ස්හෝස්ට් ගෑස් එක එනව ඒ සී එක දාපුවහම. මට වෙලා තියෙන්නෙ ඒක.

ඔක්සිජන් නැතුව අපි කොහොමද ජීවත් වෙන්නෙ?

හොඳ වෙලාවට කණ්ණාඩිය හැපුනෙ. තව ටික දුරක් නොහැපි ආවනම්, වාහනේ ඇතුළෙම ස්වර්ගස්ථ වෙන්න තිබුනා.

---

මෙතනදී වෙලා තියෙන්නේ කාර් එකේ හයිඩ්‍රෝකාබන් දහනයේ දී නිපදවෙන කාබන් මොනොක්සයිඩ් සහ කාබන් ඩයොක්සයිඩ් සුළු වශයෙන් හෝ කාර් එක ඇතුලට ඇවිල්ලා රියදුරාගේ සිරුරට ඇතුලත්වීම බව පැහැදිළියි නේ.

මෙන්න ඒ ආකාරයට කාබන් මොනෙක්සයිඩ් විෂවීම ගැන විකිපීඩියාවේ තියෙන විස්තරය.

http://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_monoxide_poisoning

මේ මරණය ගැන වාර්තාවත් බලන්න. අපේ බුලත්විට අංකල් බේරිලා තියෙන්නේ අනූනමයෙන් බව පැහැදිලියි.

http://www.nbcconnecticut.com/news/local/2-Bodies-Found-in-Car-in-Lebanon-249303831.html

මගේම කතන්දරයකින් තව දින දෙකකින් හමුවෙමු!

-කතන්දරකාරයා

ප/ලි:
මේ කතාව කියවන කෙනෙක් වැරදි වැටහීමක් ඇතිකර ගනීවී යැයි සැක සිතුණුණු නිසා මේබව නැවත අවධාරනයෙන් කියන්න අවශ්‍යයි.

මෙතන සිද්ධිය ෂටර් වහගෙන ඒසී දාගෙන ගිය එන නොවෙයි. එක්ස්හෝස්ට් එකෙන් අපවිත්‍ර වාතට ඒසී එක හරහා වාහනය ඇතුලට කාන්දු වීමයි.

මේ අංකල් ගේ වාහනය හරිහැටි නඩත්තු කරලා නෑ.

මෙහි එක්ස්හෝස්ට් එක සහ ඒසී එක නිසි පරිදි නඩත්තු කළා නම් මේ තත්වය ඇතිවන්නේ නෑ කියන එකයි මගේ අදහස.


(image: http://www.rnwilliams.co.uk/be-aware-of-carbon-monoxide-dangers/)