චන්ද්‍රිකා කුමාරණතුංග ගේ තාත්තා හෙවත් බණ්ඩාරණායක ගැන අනුර පුතා කියූ කතාවක්! - "What-if" analysis

මං මේ කියන්න යන කතන්දරේ පත්තරේක තිබීලා කියෙව්වේ දැන් අවුරුදු දහයකට පාළහකට විතර ඉස්සර කාලෙක.

මේ ලඟදී මේ ගැන ආපහු සිහියට ආවේ මතුගම හිටපු මන්ත්‍රී කෙනෙක් සහ ඇමති කෙනෙක් වෙන කන්නංගර ගැන W3Lanka එකේ පැරා ලියපු ලිපිය නිසායි.

ඇස් ඩබලිව් ආර් ඩී බණ්ඩාරණායක කියන්නේ ලංකාවේ හතරවෙනි අගමැතිවරයායි. පොර ගේ සම්පුර්ණ නම සොලමන් වෙස්ට් රිජ්වේ ඩයස් බණ්ඩාරනායක. ඉපදිලා තියෙන්නේ 1899 දී. දේශපාලන පලිගැනීමකට වෙඩි තියලා මරලා දාලා තියෙන්නෙ 1959 දී යි.

බණ්ඩාරණායක ලා කියන්නේ ලංකාවේ ලිඛිත ඉතිහාසයක් තියෙන පරම්පරා කීපයෙන් එක් නඩයක්. මේ පරම්පරාවේ පරණම සීයා වෙන "නීලප්පෙරුමාල්" ලංකාවට ඇවිල්ලා තියෙන්නේ දාසයවෙනි සියවසේ දී නවගමුවේ දේවාලේ කපුවා ගේ වේකන්සියටයි. පස්සේ ඉතිං ලාංකික නම් අරගෙන, ක්‍රිස්තියානි ආගම වැලඳගෙන, "සිරිලංකාකාරයෝ" වුණා!

විසිවන සියවස වෙනකොට සුද්දා ගේ ආණ්ඩුවේ හිටිය ඉහලම දේශීය පුද්ගලයා මේ ඇස්.ඩබ්ලිව්.ආර්.ඩී. ගේ තාත්තා ලු.

එංගලන්තේ ඉගෙන ගෙන බැරිස්ටර් කෙනෙක් විදියට ලංකාවට ගොඩ බැස්ස බණ්ඩාරණායක මුලින්ම පොලිටික්ස්වලට බැහැලා තියෙන්නේ කොළඹ නගර සභාවට චන්දේ ඉල්ලලායි. ඊට පස්සේ ඒ දවස්වල තිබුණු සුද්දා ගේ පාර්ලිමේන්තුවට (රාජ්‍ය සභාව) පත්වෙලා ඇමතිකම් හෙම කරලා ඊටත් පස්සේ 1947 පිහිටවපු යුඇම්පී ආණ්ඩුවේත් ඇමතිකමක් කරලා තියෙනවා.

සිරිලංකා එක හදාගෙන ආණ්ඩුවෙන් 1951 දී අයින්වුණු බණ්ඩාරණායක, 1952 ඡන්දෙන් පාඩම් ඉගෙන ගෙන 1956 ඡන්දෙදී ලෙෆ්ට් එකත් එක්ක නෝ-කොන්ටෙස්ට් සම්මුති ගහලා යුඇම්පීය ආසන අටට බස්සලා ලංකාවේ අගමැති වුණා.

බණ්ඩාරණායක අගමැති වුණු ආණ්ඩුවෙන් ලංකාවේ කරපු වෙනස්කම් බොහොමයි. අපිට ලාංකීයත්වයක් ඇතිවුණේ ඒ සමහර දේවල් නිසාය කියන එකයි මගේ අදහස. ඒ වුණාට විවිධ බලපෑම් ඒවා හරියට ක්‍රියාත්මක වෙලා නෑ. කොහොමටත් අගමැති වෙලා අවුරුදු තුනකින්ම පොරව ඒ සිස්ටම් එක විසින්ම අයින් කරලා දැම්මා නේ!

බණ්ඩාරණායක ගේ කාලේ ලංකාවේ ජාතිවාදී ප්‍රශ්නය ඇවිලුණා.

සුනිල් ආරිරත්න හදපු, ගාමිණී ෆොන්සේකා රඟපාපු, "සරුංගලය" කියන චිත්‍රපටියේ එන ජාතිවාදී කෝලාහල කොළඹ ඇති වුණේ ඒ කාලේ.

ඒකට ආසන්නම හේතුව වාහනවලට ශ්‍රී අකුර දාපු එකයි ලු. හැබැයි පස්සේ කාලේ ප්‍රේමදාස ඇල්ටීටී එක්ක කොලඹ සාම සාකච්ඡා කරලා වාහන අංකවල ට ඩෑෂ් එක දානකම්ම ඒ ශ්‍රී අකුර එහෙමම තිබුණා.

මං හිතන්නේ තාමත් ගමේ ගොඩේ ඇති ඒ ශ්‍රී අකුර තියෙන වාහන!

ඔය හේතුව හින්දා ලංකාවේ ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නය ගැන කතා කෙරෙන තැන්වල දී බණ්ඩාරණායක ගැන සඳහන් වෙන එක ඒ දවස්වල නිතරම සිදුවුණා.

ඉතිං මං මුලින්ම සඳහන් කරපු පුවත්පත් සාකච්චාවේ දී, පත්තරෙන් අනුර බණ්ඩාරණායකව ඉන්ටර්වීව් කරන්න ගිය ජර්නලිස්ට්කාරයා පොරගෙන් අහනවා මෙන්න මෙහෙම ප්‍රශ්නයක්.

"ඔබේ පියා, ඇස් ඩබලිව් ආර් ඩී බණ්ඩාරණායක මහතා අද ජීවත් වෙලා හිටියා නම්, ලංකාවේ ජනවාර්ගික ප්‍රශ්ණය ගැන මොන විදියේ අදහසක් දරයිද?"

ඔය ජේආර්පී සූරියප්පෙරුමාල් කියන දේශපාලකයා හුඟක් ඉස්සට ඉඳලා තියෙන්නේ යූඇම්පී එකේ. කොටින්ම පොර 1977 චන්දේ දී සිරිමා බණ්ඩාරණායක අත්තගල්ල සීට් එකේ යූඇම්පී අපේක්‍ෂකයා ලු. මං අහලා තියෙන විදියට සුරියප්පෙරුමාල්කාරයා ඒ දවස්වල අනුර බණ්ඩාරනායක ගේ නම අර්ථ දක්වලා තියෙන්නේ අඥාණ නූගත් රදලයා කියලයි!

හැබැයි ජර්නලිස්ට්කාරයා ගේ ප්‍රශ්නයට අ.නූ.ර. දිලා තිබ්බ උත්තරේ මෙන්න මෙහෙමයි.

"මගේ පියා ඇස් ඩබලිව් ආර් ඩී බණ්ඩාරණායක මහතා අද ජීවතුන් අතර සිටියා නම් එතුමා ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නය ගැණ කිසිදු අදහසක් නොදරන බව මට කියන්න පුළුවනි. මොකද අද ජීවත්ව හිටියා නම් එතුමාට වයස අවුරුදු 105ක් පමණ වෙනවා, මං හිතන්නේ නෑම එතරම් වයසක කෙනෙක් මේ දේශපාලන කාරණා ගැණ අදහස් දක්වමින් වාද විවාද කරාවිය කියලා!"

මොනවා කරන්නද? කට උත්තර නෑනේ?

අපේ ජර්නලිස්ට්කාරයා ඊලඟ ප්‍රශ්නට ගිහින් තියෙනවා.

-කතන්දරකාරයා

ප/ලි:
බණ්ඩාරණායක ගැන කියවෙන කොට ඊලඟට සඳහන් වෙන දේ තමයි 1956 රාජ්‍ය භාෂා පනත. ඒ ගැන මගේ අදහස වෙන දවසක, රාජ්‍ය භාෂා පනතේ ශත සංවත්සරය දා වගේ දවසක, ලියන්නම්.

(image: http://press.anu.edu.au/anzsog/dep_secs/mobile_devices/ch10.html)